"I przyszedł inny anioł, i stanął przy ołtarzu, mając złote
naczynie na żar, i dano mu wiele kadzideł, aby dał je w
ofierze jako modlitwy wszystkich świętych, na złoty ołtarz, który
jest przed tronem. I wzniósł się dym kadzideł, jako modlitwy
świętych, z ręki anioła przed Bogiem". (Ap 8, 3-4)
Kadzidło było używane w środowiskach pogańskich i żydowskich.
Chrześcijanie początkowo nie używali kadzidła, gdyż liturgia odcinała się od
pogaństwa. W obrzędach chrześcijańskich kadzidło przyjęło się dopiero po upadku
pogaństwa. Na początku używane było w czasie obrzędów pogrzebowych i podczas
uroczystych pochodów przed papieżem lub biskupem. O wznoszącym się kadzidle
czytamy już w Piśmie świętym - w Księdze Psalmów i Apokalipsie. Okadzenie
wyraża cześć i modlitwę.
W zwyczajnej formie rytu
rzymskiego okadzenia stosujemy podczas procesji na wejście,
na początku Mszy świętej, w czasie Ewangelii, po złożeniu na ołtarzu pateny z
chlebem i kielicha winem i wodą oraz po konsekracji (podczas podniesienia).
Przed ruszeniem procesji na wejście,
kapłan w zakrystii zasypuje kadzidło i błogosławi je nic nie mówiąc. Usługujący
z kadzielnicą, w trakcie procesji idzie przed krzyżem. Kapłan po ucałowaniu
ołtarza zasypuje kadzidło, błogosławi i okadza krzyż oraz ołtarz w asystencji
diakonów lub innych usługujących. Jeżeli kapłan sprawuje Najświętszą Ofiarę na
"starym" ołtarzu to okadza najpierw prawą, a potem lewą jego stronę,
idąc wzdłuż niego. Kadzidła używa się następnie podczas proklamacji Ewangelii.
Usługujący z łódką i kadzielnicą podchodzą do celebransa, który zasypuje
kadzidło i błogosławi je. Następnie diakon prosi kapłana o błogosławieństwo. Po
otrzymaniu błogosławieństwa od celebransa, diakon podchodzi do ołtarza, bierze
Ewangeliarz i poprzedzony przez usługujących z kadzidłem i świecami udaje się
na ambonę. Tam w odpowiednim momencie okadza księgę Ewangelii. Kadzidła używa
się także do okadzeniu darów, krzyża, kapłana i ludu. Ostatnim momentem, w
którym używa się kadzidła, jest moment podniesienia. Usługujący okadza Ciało
Pańskie oraz kielich z Krwią Pańską, gdy kapłan ukazuje naszego Pana zaraz po
konsekracji.
W nadzwyczajnej formie rytu
rzymskiego, kadzeniu towarzyszy wiele modlitw, które
wypowiada celebrans. Inna modlitwa przypada na okadzenie darów, a inna na
okadzenie krzyża i ołtarza. Kapłan odmawia też odpowiednie modlitwy podczas
błogosławieństwa kadzidła. Okadzenie ołtarza i celebransa następuje po modlitwie
"Aufer a nobis". Podczas okadzania ołtarza, celebransowi asystują
diakon i subdiakon lub inni usługujący. Następnie kadzidła używa się podczas śpiewania
Ewangelii. Potem po ofiarowaniu chleba, przygotowaniu wina i wody, ofiarowaniu
wina i poleceniu ofiar, kapłan okadza dary ofiarne, krzyż i ołtarz. Następnie
diakon okadza celebransa. Następnie okadza się pozostałe duchowieństwo i wiernych.
Kadzidła używa się także podczas podniesienia.
bibliografia:
Ogólne Wprowadzenie
do Mszału Rzymskiego z trzeciego wydania Mszału Rzymskiego (2002)
Sinka Tarsycjusz,
Zarys Liturgiki, Wydawnictwo ITKM, Kraków 2004
Missale Romanum
Editio Typica 1962
